ترفندهای جذاب خیاطی

خیاطی هنری است که به دقت و مهارت زیادی نیاز دارد. این هنر در ایران از دیرباز طرفداران زیادی داشته و همچنان نیز یکی از مشاغل پرطرفدار محسوب می‌شود. برای تبدیل شدن به یک خیاط حرفه‌ای، علاوه بر یادگیری اصول اولیه خیاطی، باید با نکات ریز و مهمی مانند انتخاب پارچه مناسب، برش دقیق الگو، دوخت انواع درزها و استفاده از ابزارهای خیاطی آشنا شد. همچنین، شناخت انواع پارچه‌ها و ویژگی‌های آن‌ها، آشنایی با مد و طراحی لباس نیز از جمله مهارت‌های ضروری برای یک خیاط موفق است. در این بخش ترفندهای جذاب خیاطی را در اختیارتان قرار می‌دهیم.

1- نحوه گذاشتن دکمه

یکی از ترفندهای جذاب خیاطی که قصد داریم درمورد آن صحبت کنیم، نحوه گذاشتن دکمه بوده؛ چراکه جای دکمه در لباس‌های مردانه و زنانه متفاوت است. در لباس‌های مردانه، دکمه‌ها معمولاً در سمت راست و جا دکمه‌ها در سمت چپ قرار دارند. اما در لباس‌های زنانه، این ترتیب برعکس است. فاصله‌ی بین دکمه‌ها هم اهمیت دارد و باید حدود ۴ تا ۸ سانتی‌متر باشد. اولین دکمه معمولا کمی پایین‌تر از نوک یقه دوخته می‌شود. توجه به این نکات ساده، باعث می‌شود لباس‌ها زیباتر و بهتر روی بدن بنشینند.

2- طراحی الگوی یقه

برای دوخت یقه‌های آمریکایی، انگلیسی و یا هر یقه‌ای که از سرشانه یک سانتی‌متر داخل شده باشد، یک نکته مهم وجود دارد. باید اندازه یقه پشت را نسبت به یقه جلو، یک سانتی‌متر کمتر در نظر بگیریم. به عبارت ساده‌تر، یقه پشت را باید یک سانتی‌متر بازتر کنیم. این کار باعث می‌شود که یقه به خوبی روی لباس بنشیند و ظاهری زیباتر داشته باشد.
 

3- طرز استفاده از لایی چسب

یکی از ترفندهای جذاب خیاطی برای اینکه لباس‌هایمان شکل بهتری بگیرند و دوام بیشتری داشته باشند، استفاده از لایی چسب است. لایی چسب، یک لایه نازک است که با حرارت به پارچه می‌چسبد و باعث استحکام و شکل‌دهی بهتر لباس می‌شود. برای استفاده از لایی چسب، ابتدا باید آن را به اندازه کمی کوچکتر از پارچه اصلی برش بزنیم. سپس، لایی را روی قسمت مورد نظر پارچه قرار داده و با اتو گرم، آن را به پارچه می‌چسبانیم. از لایی چسب می‌توان در قسمت‌هایی مانند یقه، سر آستین، جیب و سجاف استفاده کرد. با استفاده از لایی چسب، لباس‌های شما ظاهر زیباتر و حرفه‌ای‌تری پیدا می‌کنند.

4- شناخت انواع پارچه‌ها و برش آنها

یکی دیگر از ترفندهای جذاب خیاطی، شناخت انواع پارچه‌ها و برش آنهاست. برش پارچه‌های ظریف مثل حریر کمی سخت است. برای راحت‌تر برش زدن این پارچه‌ها، یک روش ساده وجود دارد. ابتدا پارچه را با سوزن ته گرد به یک سطح صاف وصل کنید. سپس، پارچه را با یک نوشابه شیرین خیس کرده و اجازه دهید خشک شود. این کار باعث می‌شود پارچه سفت‌تر شود و برش آن راحت‌تر باشد. با این روش، برش‌های دقیق‌تری خواهید داشت و از آسیب دیدن پارچه جلوگیری می‌کنید.
 

5- اتو و خط اتو

اتو کردن پارچه‌های ظریف مثل ابریشم کمی سخت است، اما با یک ترفند ساده می‌توانید این کار را راحت‌تر کنید. برای اتو کردن این پارچه‌ها، می‌توانید از محلول آب و نشاسته استفاده کنید. پارچه را بعد از شستشو با آب سرد، چند دقیقه‌ای در این محلول قرار دهید و سپس اتو کنید. این کار باعث می‌شود پارچه سفت‌تر شود و اتو کشیدن آن راحت‌تر باشد. همچنین برای داشتن خط اتوی تیز و تمیز، می‌توانید از محلول آب و سرکه استفاده کنید. کمی از این محلول را روی پارچه اسپری کنید و سپس اتو بکشید. با این روش، اتوی شما بسیار بهتر و منظم خواهد شد.

6- کوتاهی پایین شلوار

وقتی شلوارهای آماده بلند هستند، باید قد آن‌ها را کوتاه کنیم. برای این کار، بهتر است از درز وسط پا شروع کنیم؛ چراکه دوخت جدید، کاملا روی درز قبلی قرار می‌گیرد و شلوار زیباتر می‌شود. پس، وقتی می‌خواهید شلوار را کوتاه کنید، اول شلوار را از وسط تا بزنید و سپس با دقت از روی درز وسط، اضافه‌ی پارچه را ببرید. بعد از آن، دو طرف شلوار را به هم کوک بزنید. با این روش، شلوار شما مرتب‌تر و زیباتر می‌شود.
 

7- دوخت با دست

گاهی اوقات برای دوخت برخی قسمت‌های لباس، بهتر است از چرخ خیاطی استفاده نکنیم و به جای آن از سوزن و نخ استفاده کنیم. برای اینکه دوخت دست‌دوز محکم‌تر باشد، بهتر است نخ سوزن را چهار لا کنیم. این کار باعث می‌شود دوخت محکم‌تر شده و دوام بیشتری داشته باشد. دوخت دستی به خصوص برای قسمت‌هایی از لباس که نیاز به دقت و ظرافت بیشتری دارند، مثل دوخت دکمه یا ترمیم لباس‌های پاره شده، بسیار مناسب است.

8- دوخت زیر بغل و فاق شلوار

یکی دیگر از مهم‌ترین ترفندهای جذاب خیاطی برای دوام بیشتر دوخت در قسمت‌های پرکاربرد لباس، مانند زیر بغل و فاق شلوار، استفاده از کوک‌های ریز است. این امر به ویژه در مواردی که پارچه کشسانی دارد، اهمیت بیشتری پیدا می‌کند. با تنظیم چرخ خیاطی بر روی درجه کوک ریز، فاصله بین دوخت‌ها کاهش یافته و در نتیجه دوام و استحکام دوخت به طور قابل توجهی افزایش می‌یابد. کوک ریز، به ویژه در نقاطی که تحت فشار و کشش بیشتری هستند، از باز شدن درزها و آسیب دیدن لباس جلوگیری می‌نماید.

9- پارچه مورد نیاز برای دامن

برای دوخت دامن کلوش، یکی از مهم‌ترین نکات، محاسبه مقدار پارچه مورد نیاز است. معمولا برای دامن‌های کلوش، به پارچه‌ای نیاز داریم که طول آن برابر با چهار برابر قد دامن و عرض آن برابر با چهار برابر شعاع دامن باشد. شعاع دامن را می‌توان با تقسیم دور کمر بر شش و کم کردن یک عدد ثابت (معمولا ۰.۵ سانتی‌متر) به دست آورد. البته این محاسبه برای دامن‌های تمام کلوش است و برای دامن‌های نیم‌کلوش یا یک‌چهارم کلوش، مقدار پارچه مورد نیاز کمتر خواهد بود. بنابراین، قبل از برش پارچه، حتما اندازه‌ها را دقیق بگیرید و محاسبات لازم را انجام دهید تا از هدر رفتن پارچه جلوگیری شود.

10- سوراخ کردن کمربند

گاهی اوقات کمربندمان تنگ می‌شود و نیاز به سوراخ جدید دارد. برای این کار یکی از ترفندهای جذاب خیاطی این است که ابتدا یک سوزن یا میله فلزی نازک را روی شعله گاز داغ کنید. سپس، با احتیاط و با استفاده از یک انبرک، نوک داغ سوزن یا میله را روی نقطه مورد نظر کمربند قرار دهید و به آرامی فشار دهید تا سوراخ ایجاد شود. توجه کنید که این کار را روی یک سطح مقاوم و محکم انجام دهید و احتیاط کنید که دستتان نسوزد. پس از ایجاد سوراخ، لبه‌های سوراخ را با یک سوهان کوچک یا کاغذ سنباده صاف کنید تا لبه‌های تیز آن برطرف شود.
 

11- چین انداختن روی پارچه

برای اینکه چین‌های مرتب و زیبایی روی پارچه ایجاد کنید، می‌توانید از یک وسیله ساده و در دسترس استفاده کنید: چنگال! ابتدا چنگال را روی لبه پارچه قرار دهید و آن را بچرخانید تا چین‌های یکدستی ایجاد شود. بعد از اینکه همه چین‌ها را ایجاد کردید، آن‌ها را مرتب کرده و با سوزن ثابت کنید. این روش ساده و کاربردی، به شما کمک می‌کند تا چین‌های یکدست و زیبایی روی پارچه ایجاد کنید. فرقی نمی‌کند که می‌خواهید دامن چین‌دار بدوزید یا بلوز یقه چین‌دار، این روش برای همه انواع چین‌ها قابل استفاده است. با کمی تمرین، می‌توانید چین‌هایی با اندازه و شکل دلخواه ایجاد کنید.

12- تیز کردن سوزن خیاطی

سوزن چرخ خیاطی یکی از مهم‌ترین ابزارهای خیاطی بوده و تیز کردن آن یکی از ترفندهای جذاب خیاطی است. برای این کار، یک تکه سمباده نازک را زیر پارچه قرار داده و چند بار روی آن دوخت بزنید. با این کار، سوزن به طور مداوم روی سمباده ساییده می‌شود و تیزی خود را حفظ می‌کند. البته، این روش برای تیز کردن سوزن‌های خیلی کند یا آسیب دیده مناسب نیست و بهتر است در این موارد از سوزن جدید استفاده کنید. با این حال، با این ترفند ساده می‌توانید هزینه خرید سوزن را کاهش داده و عمر سوزن‌های خود را افزایش دهید.
 

13- تمیز کردن چرخ خیاطی

تمیزکاری دوره‌ای چرخ خیاطی، امری ضروری برای حفظ کارایی و طول عمر این دستگاه است. در حین کار با چرخ خیاطی، ذرات ریز پارچه، نخ، و سایر مواد به داخل و اطراف آن نفوذ کرده و تجمع می‌یابند. این ذرات می‌توانند عملکرد چرخ خیاطی را مختل کرده و منجر به خرابی آن شوند. بنابراین، توصیه می‌شود به صورت دوره‌ای نسبت به تمیز کردن کامل چرخ خیاطی اقدام شود. برای این منظور، می‌توان از یک برس نرم برای تمیز کردن قسمت‌های داخلی و از جاروبرقی برای تمیز کردن قسمت‌های خارجی دستگاه استفاده کرد. با انجام این کار، از عملکرد بهینه چرخ خیاطی و افزایش طول عمر آن اطمینان حاصل می‌شود.
 

14- تیز کردن قیچی

قیچی یکی از ابزارهای مهم خیاطی است که با استفاده مداوم کند می‌شود. کند شدن قیچی باعث می‌شود برش پارچه سخت‌تر شده و ممکن است به پارچه آسیب برساند. برای اینکه قیچی همیشه تیز و کارآمد باشد، باید آن را تیز کرد. یکی از روش‌های ساده برای تیز کردن قیچی، استفاده از ورق آلومینیومی یا سمباده است. با برش دادن نوارهایی از این مواد و برش زدن آن‌ها با قیچی، تیغه‌های قیچی تیز می‌شوند. این کار را چندین بار تکرار کنید تا قیچی به اندازه کافی تیز شود. البته، برای تیز کردن حرفه‌ای‌تر قیچی، بهتر است از سنگ تیز کردن مخصوص استفاده کنید.
 

15- جمع بندی

ترفندهای جذاب خیاطی که به آن اشاره کردیم، از جمله اساسی‌ترین و حرفه‌ای‌ترین تکنیک‌هایی هستند که هر خیاطی باید به آن‌ها مسلط باشد. اجرای دقیق این تکنیک‌ها، به طور قابل‌توجهی بر سرعت و کیفیت کار خیاطی تأثیرگذار بوده و منجر به تولیداتی با استانداردهای بالاتر می‌شود. در دنیای رقابتی امروز، تسلط بر این مهارت‌ها به خیاطان کمک می‌کند تا در بازار کار حرفه‌ای‌تر عمل کرده و رضایت مشتریان را جلب کنند.